«از صبر و نماز یاری جوئید و همانا (انجام) این دو بسیار دشوار است مگر برای خاشعان.

آنان که ایمان دارند خدای خود را ملاقات می‏ کنند و به سوی او باز می‏ گردند»

سوره مبارکه بقره-آیات 45-46

 

براى پیشرفت و پیروزى بر مشکلات دو رکن اساسى لازم است: پایگاه نیرومند درونى و تکیه گاه محکم برونى. در آیات فوق از این دو رکن اساسى به "صبر" و "صلوة" تعبیر شده است: "صبر" آن حالت استقامت و شکیبائى در برابر مشکلات است، و "نماز" پیوندى است با خدا و وسیله ارتباطى است با این تکیه گاه محکم.

صبر، کلید تمام عبادات است. طبق آیات قرآن، فرشتگان به اهل بهشت سلام می کنند، امّا نه به خاطر عبادت و نماز و حج و زکات، بلکه به خاطر مقاومت و پایداری آنها:

«سلام عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ» (رعد:24). 

چون اگر مقاومت نباشد، نماز وجهاد وحج و زکات نیز وجود نخواهد داشت. حتّی شرط رسیدن به مقام هدایت و رهبری الهی نیز، صبر است:

«جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمّا صَبَرُوا» (سجده:24).

گرچه کلمه "صبر" به روزه تفسیر شده است ولى منحصر به روزه نیست، بلکه روزه تنها یک مصداق بارز و روشن آن است، زیرا انسان در پرتو این عبادت بزرگ اراده اى نیرومند و ایمانى استوار پیدا مى کند و حاکمیت عقل بر هوس هایش مسلم مى گردد.

"نماز" نیز انسان را به یاد قدرت بی نهایت خدا می اندازد و غیر او را کوچک جلوه می دهد، مِهر او را در دل زیاد می کند، روحیّه ی توکّل را تقویت می کند و انسان را از وابستگی های مادّی می رهاند. همه ی این آثار، انسان را در برابر مشکلات مقاوم می سازد.

نماز برای رسول اللّه (ص) نور چشم است، لکن برای آنان که خشوع ندارند، همچون باری سنگین است.

خشوع، مربوط به قلب و روح؛ و خضوع، مربوط به اعضای بدن است.

 

پ.ن: برگرفته از تفسیر نمونه و نور