«کسانى که (به پیامبر اسلام) ایمان آورده اند، و یهود و نصارى و صابئان، آن ها که ایمان به خدا و روز رستاخیز آورده اند و عمل صالح انجام داده اند پاداش قطعی نزد پروردگارشان دارند، و هیچگونه ترس و غمى براى آن ها نیست»

سوره مبارکه بقره- آیه 62

 

در تعقیب بحث هاى مربوط به بنى اسرائیل در اینجا قرآن به یک اصل کلى و عمومى اشاره مى کند: آنچه ارزش دارد واقعیت و حقیقت است، نه تظاهر و ظاهرسازى، تنها ایمان خالص و عمل صالح در پیشگاه خداوند بزرگ پذیرفته مى شود.

در شان نزول این آیه آمده است که سلمان فارسی به رسول اکرم صلی الله علیه و آله گفت: دوستان من که اهل ایمان و نماز بودند، ولی شما را ندیدند تا به شما ایمان بیاورند، وضع آنها در قیامت چگونه است؟

یکی از حاضران جواب داد: اهل دوزخند.

ولی این آیه نازل شد که هر کدام از پیروان ادیان که در عصر خود بر طبق وظایف و فرمان الهی عمل کرده اند، مأجورند.

مراد از « هادُوا» یهودیان هستند. این نامگذاری یا به سبب اظهار توبه ی آنان است که با تعبیر «إِنّا هُدْنا إِلَیْکَ» آمده است و یا به جهت آنکه این قوم به یکی از فرزندان حضرت یعقوب که یهود نام داشت، منسوب بودند.

مراد از«نصاری»، مسیحیان هستند که در جواب حضرت عیسی (س) گفتند: «نَحْنُ أَنْصارُ اللّهِ». شاید هم این نامگذاری به جهت سکونت آنان در منطقه ناصریّه، زادگاه حضرت عیسی علیه السلام باشد.

«صابئین» نیز به کسانی گفته می شود که خود را پیروان حضرت یحیی (س) می دانند و برای ستارگان، قدرت تدبیر قائلند. با توجّه به اعتقادات خاصّ خود، پیروان اندکی دارند و اهل تبلیغ دین خودشان نیستند. بیشتر در کنار رودخانه ها و دریاها زندگی می کنند و گوشه گیر و منزوی هستند. این افراد، غسل های متعدّدی دارند که در تابستان و زمستان باید در رودخانه و آب جاری انجام دهند. هم اکنون تعداد نزدیک به پنج هزار نفر از آنان در خوزستان در کنار رود کارون و شهرهای دیگر آن استان زندگی می کنند و قریب به هشت هزار نفر نیز در عراق در کنار دجله و شهرهای دیگر عراق سکونت دارند.

بنابراین، تمام ادیان آسمانی، اصول مشترک دارند؛ توحید، معاد و انجام اعمال صالح. در نتیجه، پیروان ادیان الهی، در صورت بی اطلاعی از اسلام (چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام) اگر به دین آسمانی خود ایمان داشته باشند و عمل صالح انجام دهند و در بی اطلاعی خود مقصّر نباشند، اهل نجات هستند.

 

پ.ن: برگرفته از تفسیر نمونه و نور